BỘ LAO ĐỘNG - THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI

HỆ THỐNG THÔNG TIN BỘ VỚI NGƯỜI DÂN VÀ DOANH NGHIỆP

Các giải pháp tăng cường tính tuân thủ pháp luật về bảo hiểm xã hội, hạn chế tình trạng trốn đóng, chậm đóng BHXH, BHT

03/03/2019

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội nhận được kiến nghị của cử trị thành phố Hồ Chí Minh do Ban Dân nguyện chuyển đến tại Công văn số 470/BDN ngày 15/11/2018, nội dung kiến nghị:

"Đề nghị sớm trình Chính phủ quy định biện pháp, giải quyết cụ thể về chế độ bảo hiểm xã hội của người lao động tại các Doanh nghiệp bị nợ bảo hiểm xã hội; Doanh nghiệp có tình trạng chủ bỏ trốn....để bảo vệ quyền, lợi ích của người lao động theo quy định tại Khoản 1 Điều 10 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014” (Kiến nghị số 54)

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trả lời như sau:

1. Thực hiện quy định tại khoản 1 Điều 10 Luật bảo hiểm xã hội, Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội đã phối hợp với các cơ quan chức năng tham mưu, đề xuất Chính phủ triển khai nhiều biện pháp để bảo đảm quyền lợi của người lao động như:

- Quy định cho phép các doanh nghiệp đang gặp khó khăn còn chậm đóng tiền bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) được đóng riêng cho từng người lao động để kịp thời giải quyết quyền lợi cho người lao động đủ điều kiện hưởng các chế độ BHXH (ôm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hưu trí và tử tuất) hoặc ghi nhận quá trình đóng BHXH cho người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc để kịp thời được giải quyết chế độ bảo BHTN hoặc tiếp tục tham gia BHXH tại các đơn vị, doanh nghiệp mới;

- Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị về tăng cường thực hiện chính sách BHXH và bảo hiểm y tế; thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp phát triển đối tượng tham gia BHXH;

- Chính phủ đã kiến nghị Quốc hội bổ sung tội trốn đóng BHXH, BHTN trong Bộ luật hình sự năm 2015;

- Chính phủ ban hành Nghị quyết số 102/NQ-CP ngày 03 tháng 8 năm 2018 về giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH,

- Ngoài ra, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã có nhiều văn bản gửi Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Bảo hiểm xã hội Việt Nam và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đề nghị đôn đốc, chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm các quy định của Luật bảo hiểm xã hội, trong đó tập trung vào các giải pháp mở rộng diện bao phủ BHXH, tăng cường tính tuân thủ pháp luật, hạn chế tình trạng tròn đóng, chậm đóng BHXH,

Như vậy, cho thấy thời gian qua Chính phủ và các Bộ, ngành, địa phương có nhiều biện pháp triển khai thực hiện, qua đó đã từng bước hạn chế được tình trạng nợ đọng, chậm đóng BHXH, BHTN, số nợ đã giảm hơn so với những năm trước; quyền lợi của người lao động trong các đơn vị, doanh nghiệp đang nợ đóng BHXH, BHTN được giải quyết kịp thời hơn.

2. Liên quan đến xây dựng văn bản bảo đảm quyền lợi của người lao động trong các doanh nghiệp phá sản, rút giấy phép kinh doanh, chủ là người nước ngoài bỏ trốn mà còn nợ tiền đóng BHXH, BHTN, theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan nghiên cứu đề xuất các phương án báo cáo Chính phủ (Báo cáo số 32/BCLĐTBXH ngày 29 tháng 3 năm 2017), xây dựng văn bản quy định bảo đảm quyền lợi của người lao động (Tờ trình số 50/TT-BLĐTBXH ngày 03/8/2018 về để nghỉ xây dựng Nghị định quy định quản lý thu BHXH, BHTN, BHYT và bảo đảm quyền lợi của người lao động). Tuy nhiên, trong quá trình nghiên cứu, xây dựng văn bản quy định bảo đảm đảm quyền lợi của người lao động trong các doanh nghiệp phá sản, rút giấy phép kinh doanh, chủ là người nước ngoài bỏ trốn mà còn nợ tiền đóng BHXH, BHTN gặp vướng mắc do Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Việc làm và Luật ngân sách nhà nước đều không quy định nội dung chỉ đối với trường hợp này nên vượt quá thẩm quyền của Chính phủ. Mặt khác, thông lệ quốc tế cũng không quy định đối với các trường hợp này.

Do vậy, để bảo đảm quyền lợi của người lao động, trong thời gian tới Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội sẽ tiếp tục tham mưu Chính phủ và phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương thực hiện đồng bộ các giải pháp tăng cường tính tuân thủ pháp luật về bảo hiểm xã hội, hạn chế tình trạng trốn đóng, chậm đóng BHXH, BHTN; xây dựng ứng dụng tra cứu thông tin về BHXH trên thiết bị di động nhằm cung cấp kịp thời thông tin đóng, hưởng BHXH tới người lao động; đồng thời tiến hành rà soát, thống kê cụ thể số người lao động bị ảnh hưởng quyền lợi trong các doanh nghiệp phá sản, rút giấy phép kinh doanh, có chủ là người nước ngoài bỏ trốn khỏi Việt Nam (số người lao động, thời gian nợ và tiền lương đóng BHXH, BHTN của từng người cụ thể) để làm cơ sở cho việc nghiên cứu, đánh giá tác động toàn diện (tránh tạo ra tiền lệ để các doanh nghiệp khác lợi dụng tiếp tục trốn đóng làm ảnh hưởng đến quyền lợi người lao động) và đề xuất trong quá trình sửa đổi Luật bảo hiểm xã hội và các luật khác có liên quan, đồng bộ với các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu được nêu tại Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23 tháng 5 năm 2018 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội.